Πρώτο μέροςΆσκηση 1.Εξηγούμε στα παιδιά ότι, χωρίς την κατάλληλη τεχνική, μια δυνατή μετωπική μπαλιά που κατευθύνεται με ταχύτητα στο ύψος του στήθους ή της κοιλιάς μπορεί να τραυματίσει τα δάχτυλα, τα χέρια, τον αντίχειρα ή τον καρπό.
Για την επίδειξη της άσκησης, ο προπονητής ζητά από τον βοηθό να ρίξει με δύναμητην μπάλα με τα χέρια στο ύψος του στομαχιού του. Με τις παλάμες ανοιχτές (και μετα δάχτυλα) πιάνουμε σταθερά την μπάλα και φέρνουμε τα χέρια κοντά στο στήθος. Επαναλαμβάνουμε την κίνηση τρείς φορές, εξηγώντας τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει, όσον αφορά την αποφυγή τραυματισμών. Τοποθετούμε τα παιδιά σε σειρά και τους πετάμε την μπάλα αυξάνοντας σταδιακά τη δύναμη, μέχρι να σιγουρευτούμε για την ποιότητα και την σιγουριά της κίνησής τους. Βεβαιωνόμαστε ότι εκτελούν με άνεση την άσκηση, χωρίς να κλείνουν τα μάτιαβάζοντας τα χέρια ή τις γροθιές μπροστά πριν ξεκινήσουμε την επόμενη άσκηση.
Άσκηση 2.Πετάμε την μπάλα στον αέρα, τα παιδιά σπεύδουν να την πιάσουν με άλμα και φέρνουν την μπάλα στο στήθος για να την σιγουρέψουν. Διορθώνουμε και εξηγούμε όσες φορές και να χρειαστεί: ανοιχτοί οι αγκώνες, τα δάχτυλα ανοιχτά και λυγισμένα, μετά το πήδημα πέφτουμε με το πέλμα και τα πόδια μισάνοιχτα και τα γόνατα ελαφρώς λυγισμένα για καλύτερη ισορροπία και σταθερότητα του κορμού.
Δεύτερο μέροςΑυτό είναι και το σημαντικότερο μέρος της προπόνησης: εισαγωγή στην πτώση και στην κάθετη επιστροφή
1) Εκμάθηση τεχνικής μέσα από παιχνίδι:Εξηγούμε στα παιδιά ότι, αν πέσουμε στο έδαφος με τα χέρια εκτεταμένα μπροστά και τους αγώνες τεντωμένους, υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού. Δείχνουμε την λανθασμένη κίνηση. Στη συνέχεια, τους εξηγούμε ότι, αν πέσουμε με τα δάχτυλα κλεισμένα ανάμεσα στα χέρια και τους αγκώνες λυγισμένους σε ευθεία μπροστά στο στήθος, μειώνουμε σημαντικά τον κίνδυνο τραυματισμού.Επιδεικνύουμε την κίνηση εξηγώντας κάθε λεπτομέρεια και ζητάμε από τα παιδιά να εκτελέσουν την κίνηση ένας ένας. Μόλις διαπιστώσουμε ότι όλοι εκτελούν την κίνηση ικανοποιητικά, τους βάζουμε να παίξουν ένα παιχνίδι: ότι είναι σε πεδίο μάχης και πρέπει να αποφύγουν σφαίρες και χειροβομβίδες. Όταν ο προπονητής φωνάζει: «κάτω!» τα παιδιά πρέπει να πέσουν στο έδαφος ακολουθώντας την κίνηση που έχουν διδαχθεί.
2) Άσκηση-ελατήριο:Δείχνουμε την άσκηση: πέφτουμε στο έδαφος σύμφωνα με την προηγούμενη κίνηση. Εξηγούμε ότι φέρνουμε τα δύο γόνατα προς το στήθος, και εκτελούμε μια κίνηση αναπήδησης σαν ελατήριο και ξαναβρισκόμαστε όρθιοι σε θέση ετοιμότητας, με τα γόνατα μισολυγισμένα, τα πόδια ανοιχτά, το βάρος του σώματος στις μύτες των ποδιών και τα χέρια σε ετοιμότητα για απόκρουση)
3) Πτώση και επαναφορά στην όρθια θέση :Η κίνηση αυτή απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή και αφοσίωση. Και αυτό γιατί περνάμε από το γενικό στο ειδικό και από το ειδικό στο γενικό.
Δείχνουμε την κίνηση: Με τα γόνατα λυγισμένα και ανοιχτά πέφτουμε αριστερά ή δεξιά, πάνω στο εξωτερικό μέρος του ποδιού, χωρίς να χρησιμοποιήσουμε το γόνατο στην πτώση. Τα χέρια θα είναι απλωμένα ψηλά και θα ακολουθήσουν το σώμα στην κίνησή του, σαν να προσπαθούσαμε να πιάσουμε μια μπάλα. Βοηθούμε ένα-ένα τα παιδιά να εκτελέσουν την κίνησηκαι μετά τους ζητάμε να την εκτελέσουν μόνα τους.
Όταν διαπιστώσουμε ότι τα παιδιά εκτελούν την άσκηση σωστά και με τον λιγότερο δυνατό κίνδυνο, τους μαθαίνουμε πώς επανέρχονται αμέσως στην όρθια θέση. Θα πρέπει τα παιδιά να μάθουν να αντιδρούν άμεσα στις εντολές του προπονητή που θα τους λέει: κάτω και σήκω, οπότε το παιδί θα πρέπει να πέφτει και να σηκώνεται αμέσως. Επαναλαμβάνουμε την άσκηση και από την άλλη πλευρά.
Εκτέλεση της άσκησης με μπάλα: Με τα χέρια, ρίχνουμε την μπάλα από απόσταση 4-5 μ. συρτά προς τον τερματοφύλακα. Το παιδί πέφτει δεξιά ή αριστερά όπως δείξαμε, μπλοκάρει την μπάλα και ξαναπαίρνει τη θέση του.
Τρίτο μέρος4) πέσιμο με μπάλα προς ταεμπρός:Ο νεαρός τερματοφύλακας βρίσκεται στην εστία σε θέση ετοιμότητας. Ο προπονητής ρίχνει την μπάλα, την οποία ο τερματοφύλακας πρέπει να πιάσει και να πέσει προςτα εμπρός, χωρίς να αφήσει την μπάλα να αναπηδήσει στο έδαφος γιατί υπάρχεικίνδυνος τραυματισμού. Η μπάλα πρέπει να είναι σταθερή ανάμεσα στους πήχεις των χεριών. Ο τερματοφύλακας πέφτει μπροστά, πάνω στους πήχεις, με την μπάλα σφιχτά αγκαλιασμένη ανάμεσά τους. Διορθώνουμε την κίνηση προσέχοντας να μην χρησιμοποιεί ο τερματοφύλακας το γόνατο και να μην ανεβάζει τους αγκώνες όταν πέφτει. Η άσκηση αυτή απαιτεί πολλές επαναλήψεις και μεγάλη υπομονή μέχρι να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.
5) Παράλληλη κίνηση :Ο τερματοφύλακας βρίσκεται στο κέντρο της εστίας και ο προπονητής απέναντί του. Ο προπονητής ρίχνει την μπάλα με τα χέρια, εναλλάσσοντας χαμηλές μπαλιές στο έδαφος και μπαλιές σε μεσαίο ύψος. Ο τερματοφύλακας μετακινείται παράλληλα, πιάνει την μπάλα και την επιστρέφει στην προπονητή.
6) Με αλματάκια:Ο τερματοφύλακας κάνει συνεχή επιτόπια αλματάκια. Ταυτόχρονα, ο προπονητής του πετάει την μπάλα σε μεσαίο ύψος, δεξιά ή αριστερά. Ο τερματοφύλακας πιάνει την μπάλα βουτώντας ελαφρά και πέφτοντας με την κίνηση που έχει διδαχθεί.
7) κίνηση των κάτω άκρων, αναπήδησηΟι γάμπες και τα πόδια δρουν σαν ελατήρια, αλλά, ανάλογα με τον τύπο της αναπήδησης, η κίνηση μπορεί να γίνει με το ένα πόδι μπροστά από το άλλο, αναπήδηση με το ένα πόδι ή με τα δύο κτλ. Μετά την αναπήδηση ο τερματοφύλακας πέφτει στο έδαφος με την τεχνική που έχει διδαχθεί. (μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και μικρά στρώματα γυμναστικής).
8)Πιάσιμο και ρίξιμο μετωπικών μπαλιών:Τα χέρια του τερματοφύλακα πρέπει να λειτουργούν σαν τανάλιες. Πέρα λοιπόν, από τη διδασκαλία της σωστής τοποθέτησης των δακτύλων, συνιστάται στους νεαρούς τερματοφύλακες η ενδυνάμωση των δακτύλων μέσω ειδικών ασκήσεων.
Ο τερματοφύλακας είναι τοποθετημένος στη γραμμή του τέρματος και ο προπονητής στο σημείο του πέναλτι. Ο τερματοφύλακας έχει την μπάλα και την ρίχνει στον προπονητή με τον τρόπο που αυτός ζητάει.
"Ρίξε προς το στήθος μου! Δυνατά ! " Ο προπονητής πιάνει την μπάλα δείχνοντας την σωστή τοποθέτηση των χεριών για την αποφυγή τραυματισμών και ρίχνει, με τη σειρά του, την μπάλα στον τερματοφύλακα.
"Ρίξε προς το στομάχι μου! Δυνατά! " Ο προπονητής δείχνει πώς πιάνει τηνμπάλα, με το στομάχι μαζεμένο και τα χέρια μπροστά για να το προστατεύσει.
" Χαμηλά στο έδαφος! Δυνατά! " Εδώ, ο προπονητής πρέπει να εξηγήσει καινα δείξει τις διάφορες τεχνικές και το πότε αυτές εφαρμόζονται:
A) Με τα πόδια ενωμένα, άπλωμα των δύο χεριών και πιάσιμο.
B) Μετο ένα γόνατο να ακουμπάει στο έδαφος.
Γ) Εκτίναξη προς τα εμπρός και πέσιμο με τα δύο χέρια μπροστά.
Ο τερματοφύλακας ρίχνει την μπάλα με τα δύο χέρια, προς τα πάνω. Ο προπονητής δείχνει τη σωστή κίνηση για να πιάσει την μπάλα:
Α) Τα μπράτσα τεντωμένα και τα δάχτυλα ανοιχτά.
B) Το ένα γόνατο ανασηκώνεται για να αποφευχθεί σύγκρουση με τον αντίπαλο.Γ) Πιάσιμο της μπάλας. Ο τερματοφύλακας φέρνει την μπάλα στο στήθος για να την σιγουρέψει, με τους αγκώνες να σχηματίζουν ευθεία γραμμή στο ύψος του στήθους. Τα γόνατα έχουν απόσταση 50 εκ. για μεγαλύτερη ισορροπία.
Ο τερματοφύλακας επαναλαμβάνει τις ενέργειες αυτές και ο προπονητής διορθώνει.
9) Μπαλιές απ’τα πλάγια :Ο τερματοφύλακας βρίσκεται στο μέσο της εστίας, σε θέση ετοιμότητας, σχεδόν στις μύτες των ποδιών, με τα πόδια ημιλυγισμένα και το κέντρο βάρους χαμηλά και τα χέρια έτοιμα. Ο προπονητής βρίσκεται στο ύψος του πέναλτι πλάγια, πάνω στη γραμμή της μεγάλης περιοχής, με αρκετές μπάλες για τη διεξαγωγή της άσκησης.
9.1) ΔΙΩΞΙΜΟ ΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣ ΧΑΜΗΛΑ: Ο τερματοφύλακας διώχνει μόνο με το χέρι που βρίσκεται στην πλευρά της μπάλας. Χρησιμοποιεί τα δάχτυλα ή τις παλάμες. Ο προπονητής στέλνει την μπάλα, αρχικά με το χέρι και έπειτα με το πόδι, αυξάνοντας σταδιακά τη δύναμη του σουτ.
9.2) ΣΟΥΤ ΜΕΣΑΙΟΥ ΥΨΟΥΣ: Ίδια άσκηση με την προηγούμενη, με τη διαφορά ότι τα σουτ είναι μεσαίου ύψους. Ο τερματοφύλακας προσπαθεί να πιάσει ή να αποκρούσει την μπάλα.
9.3) ΨΗΛΕΣ ΜΠΑΛΙΕΣ: Ο τερματοφύλακας χρησιμοποιεί το αντίθετο χέρι από την κατεύθυνση της μπάλας. Θυμίστε την τεχνική της πτώσης χωρίς μπάλα, τη σωστή θέση του σώματος και τις κιναισθητικές λειτουργίες των μερών του σώματος.
10) Κλείσιμο γωνιών:Ο τερματοφύλακας πρέπει να φανταστεί δύο γραμμές που ξεκινούν από τα δοκάρια του τέρματος και συγκλίνουν στη μπάλα. Σχηματίζεται έτσι ένα τρίγωνο με κορυφή την μπάλα και βάση τη γραμμή του τέρματος. Ο τερματοφύλακας πρέπει να τοποθετηθεί στο σημείο όπου υπάρχει μικρότερη γωνία του σουτ. Εάν πρόκειται για «στημένη μπάλα» δεν υπάρχει πρόβλημα. Το πρόβλημα υπάρχει όταν παίζεται η μπάλα διαγώνια, πλάγια προς την περιοχή του κόρνερ, μετωπικά και λίγο διαγώνια, όπως μπορεί να συμβεί σε κάθε στιγμή του παιχνιδιού.
Διαγώνια-πλάγια (Σχήμα 1)
Οι διακεκομμένες γραμμές δείχνουν το τρίγωνο που σχηματίζεται από τα δοκάρια του τέρματος με κορυφή την μπάλα. Πώς πρέπει να αντιδράσει ο τερματοφύλακας;
A) Να κάνει έξοδο μέσα σ’ αυτόν τον διάδρομο
B) Να βγει προσεκτικά, αλλά αποφασιστικά, με χαμηλό κέντρο βάρους και τα γόνατα ημιλυγισμένα. Οι παλάμες των χεριών πρέπει να κοιτάνε μπροστά.
Γ) Να πάει κατευθείαν στον παίκτη και τη στιγμή που θα καταλάβει το πού θα στείλει την μπάλα ο επιθετικός να επέμβει, αλλιώς κινείται με μικρά βηματάκια σ'αυτήν τηθέση για να αντιδράσει αμέσως στην επιλογή του κατόχου της μπάλας.
Καθώςο παίκτης κινείται απ’ τα πλάγια, η μόνη κίνηση που μπορεί να κάνει, εκτός από το σουτ, είναι η ντρίμπλα στην αντίθετη γωνία. Και αυτό γιατί, εάν οδηγήσει την μπάλα προς τη γραμμή του πλαγίου, το κλείσιμο της γωνίας θα είναι ακόμα πιο εύκολο.
Μετωπικό σουτ. Στην περίπτωση αυτή, η έξοδος για κλείσιμο γωνίας είναι πολύ σημαντική και απαιτεί γρήγορη απόφαση, γιατί όλοι οι παράγοντες είναι υπέρ του επιθετικού. (Σχήμα 2)
11) Ενέργειες του τερματοφύλακα στο μετωπικό σουτ:
Ο τερματοφύλακαςβρίσκεται στην γραμμή του τέρματος και ο προπονητής στο ημικύκλιο της μεγάλης περιοχής με αρκετές μπάλες.
Ο τερματοφύλακας κάνει ένα άλμα προς τα εμπρός, και προσπαθεί να πιάσει ή να αποκρούσει τα σουτ του προπονητή (δέκα επαναλήψεις). Η άσκηση επαναλαμβάνεται με τον τερματοφύλακα να έχει την πλάτη στην μπάλα όταν ξεκινάει την κίνηση (10 επαναλήψεις). Τέλος, ο τερματοφύλακας επαναλαμβάνει την άσκηση με τη διαφορά ότι ξεκινά ξαπλωμένος μπρούμυτα και πρέπει να σηκωθεί αμέσως για να πιάσει την μπάλα.
12) Ενέργειες του τερματοφύλακα για σουτ απ’όλες τις γωνίες: (Σχήμα 3)
Στην άσκηση αυτή χρειάζεστε 10 μπάλες και 10 παίκτες που τοποθετούνται όπως στο σχήμα. Με το σφύριγμα του προπονητή, ένας-ένας οι παίκτες χτυπάνε τα σουτ. Ο τερματοφύλακας πρέπει μόνο να αποκρούσει και, σε περίπτωση που πέσει στο έδαφος θα πρέπει να σηκωθεί αμέσως για να αποκρούσει το επόμενο σουτ.
13) Έξοδος για πιάσιμο μπάλας σε συρτό σουτ:
13.1) Τοποθετούμε πέντε μπάλες όπως στο σχήμα 4.
Ο τερματοφύλακας βγαίνει με τα χέρια προτεταμένα για να πιάσει την μπάλα. Υπενθύμιση τεχνικής: Μπράτσα τεντωμένα, ανοιχτές παλάμες με δάχτυλα ανοιχτά και λυγισμένακαι κίνηση των χεριών από πάνω προς τα κάτω για «πνίξιμο» της μπάλας.
13.2) Τοποθετούμε πέντε παίκτες που κινούνται αργά με την μπάλα. Ο τερματοφύλακας πρέπει να τελειώσει τη φάση με την τεχνική που αναφέραμε στην 13.1.
14) Έξοδος με πέσιμο στα πόδια του αντιπάλου :Χρησιμοποιείστε όλες τις πιθανές επιλογές και επικεντρωθείτε στην χρήση των ποδιών, τη θέση του σώματος, την αντιμετώπιση του αντιπάλου και την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων του τερματοφύλακα σε σχέση με το χώρο και το χρόνο για να τον βοηθήσετε να κάνει τη σωστή ενέργεια στη σωστή στιγμή. Ο τερματοφύλακας πρέπει να μείνει όρθιος μέχρι την τελευταία στιγμή. Πρέπει να χρησιμοποιήσει ακόμα και το σώμα του για να μπλοκάρει την μπάλα. Εδώ ο τερματοφύλακας πρέπει να διαθέτει θάρρος και αποφασιστικότητα.
15) Έξοδος σε ψηλή μπαλιά:Ο τερματοφύλακας πρέπει να βγαίνει με αποφασιστικότητα και σταθερότητα.
16) Ευλυγισία και προστασία των χεριών :Ο τερματοφύλακας είναι στο έδαφος μπρούμυτα. Ο προπονητής πετάει τις μπάλες στον τερματοφύλακα που τις πιάνει και τις ξαναστέλνει στον προπονητή (ραχιαίοι). Είναι καλύτερο κάποιος να κρατάει τα πόδια του τερματοφύλακα για να γίνει πιοαποτελεσματική η άσκηση.
17) Αλματάκια πάνω από ράβδους:Χρησιμοποιείστε μικρά στρώματα και ράβδους τις οποίες τοποθετείτε σε ύψος ανάλογο με το επίπεδο & ηλικία του τερματοφύλακα.
17.1) Μακριά γαϊδούρα πάνω από δύο συμπαίκτες.
18) Ατομικό παιχνίδι χωρίς χέρια:Απόκρουση. Πάσα. Τάκλιν. Ντρίμπλα.
19) Κόρνερ :Τοποθέτηση. Καθοδήγηση. Πιάσιμο και εντοπισμός συμπαίκτη για γρήγορη αντεπίθεση.. Διώξιμο σε κενό χώρο. Μιλήστε στους παίκτες για το τι δεν πρέπεινα κάνουν (πχ. διώξιμο στον άξονα ή χαμηλά … στρώσιμο στον σέντερ φορ).
20) Τακτική :Στρατηγική στις στημένες φάσεις. Κόρνερ. Οδηγίες στο τείχος.
Μπάλα στο αντίπαλο μισό.
Αντεπίθεση.Σωστή επιστροφή στην εστία.
21) Ηγετικό προφίλ :"Τερματοφύλακας που δεν μιλάει, ομάδα σκόρπια!»
Οπτική αντίληψη. Μετάδοση ασφάλειας και ενθάρρυνση συμπαικτών. Ο τερματοφύλακας πρέπει να μιλάει έντονα, αλλά χωρίς θυμό. Πρέπει να δίνει το παράδειγμα και επίσης, να καθοδηγεί τη γραμμή της άμυνας.